مقدمه:
جواب این سوال دقیقا مشخص نیست.
ولی نشانه هایی وجود دارد که پیش بینی آینده رو تا حدودی تسهیل میکند.
مثلا در آینده تاکسی های بدون راننده ، عالم گیر خواهندشد.
بطوریکه این تاکسیها ، در موعد مقرر در لوکیشن مشخص شده حاضر و شما را
بدون هیچ مشکلی به مقصد خواهندرساند .
ضمنا کلیه امکانات رفاهی از قبیل گرمایش، سرمایش، موزیک و غیره در اختیار شما
بوده و میتوانید مطابق با سلیقه خود، از آنها استفاده نمایید .
البته درصورتیکه شما در سوار شدن به تاکسی، تاخیر داشته باشید، میبایستی متناسبا
جریمه پرداخت نمایید و هیچ گونه اغماضی در کار نخواهد بود .
بهرحال اینطور که پیداست در آینده نیاز به رانندگان عزیز کمتر و در عوض نیاز به
مکانیک ماشین ها و بخصوص تکنسین سیستم های کنترل اونها بیشترخواهد شد.
طول عمر در آینده :
طول عمر در آینده، با عنایت به کنترل بسیاری از بیماریهای مرگبار و حذف شماری از عوامل بیماریزا، افزایش چشمگیری خواهد یافت.از سوی دیگر ، مراقبتهای بهداشتی از انسان ، بیشتر و بیشتر خواهد شد .
بطوریکه سنسورهایی که در منزل شما نصب شده اند ، وضعیت تنفس شما را زیر نظر داشته و نشانههای زود هنگام سرطان را تشخیص خواهند داد.
همچنین نانو ربات ها ، درون خون شما گردش نموده و لخته های خونی را قبل از رسیدن
به قلب یا مغز ، از بین خواهند برد . در آینده ژن های بشر ، توسط پزشکان اصلاح شده و ژن های معیوب با ژن های سالم و مفید ، جایگذین خواهند شد .
آب و هوا در آینده:
در آینده طول فصل تابستان و تعداد روزهای گرم ، افزایش قابل ملاحظه ای خواهد یافت .
تابستان زودتر از راه خواهد رسید و تعداد روز های بیشتری را به خود اختصاص خواهد داد .
روزهای تابستانی نیز گرمتر و گرمتر خواهند شد .
برعکس ، زمستان دیرتر از راه خواهد رسید و کمتر میهمان زمین خواهد بود . روزهای زمستانی نیز ،
گرمتر خواهند بود .
علاوه بر این ، میزان گازهایی مانند دی اکسید کربن ، افزایش چشمگیری یافته و چندین برابر خواهد شد.
این مهم ، علاوه بر آلودگی جو زمین ، باعث اسیدی شدن آب دریاها و اقیانوس ها و تهدید زندگی
آبزیان خواهد شد .
سطح آب دریاها ، به میزان چهل سانتیمتر تا یک و نیم متر افزایش خواهدیافت .
دلیل این امر ، آب شدن گسترده یخهای قطبی میباشد .
افزایش سطح آب دریاها در کنار افزایش طوفانها و جزر و مد، باعث جاری شدن سیل در بسیاری از مناطق خواهدشد .
همچنین در اثر موج گرما ، رطوبت زمین از میان رفته و احتمال خشکسالی در نقاط مختلف زمین افزایش خواهد یافت .
لوازم خانگی در آینده:
لوازم خانگی نیز در آینده ، دستخوش تغییرات زیادی خواهندشد.
بعنوان مثال یخچال های خانگی ، کاملا هوشمند بوده و آمار موجودی خود را میتواند بهصورت آنلاین ارائه نماید.
حتی میتوانند راسا مایحتاج منزل را با عنایت به موجودی خود ، سفارش دهد .
علاوه بر این ، یخجالهای خانگی میتوانند با عنایت به موجودی خود،بهترین دستور پخت غذا را به صاحبخانه، پیشنهاد نمایند.
توالت های آینده:
در آینده، توالت ها تبدیل به آزمایشگاههای خانگی شده و میتوانند در حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریها ، نقش موثری ایفا کنند .
بطوریکه توالتهای هوشمند میتوانند ادرار و مدفوع انسانها را آنالیز کنند و بیماریهایی مانند دیابت و سرطان روده و غیره را تشخیص دهد.
همچنین تشخیص بارداری در بانوان ، از طریق آنالیز ادرار ، کاملا امکانپذیر خواهد بود.
البته ، در آینده توالت ها به ابزارهای جانبی مانند گرمکن ، سیستم شستشوی اتوماتیک و دستگاه پخش موزیک مجهز خواهند شد .
کشاورزی در آینده:
کشاورزی در آینده دستخوش تحولات جدی خواهد شد که مهمترین آن ساخت تقویت کننده فتوسنتز میباشد .
در اینصورت، میزان تولید محصولات کشاورزی چندین برابر افزایش یافته و با عنایت به رشد جمعیت، مشکلی بابت تامین غذای انسانها وجود نخواهد داشت .
همچنین استفاده از کودهای نیتروژنی متوقف شده و با کمک باکتریها، نیتروژن ریشه گیاهان تنظیم خواهدشد.
بین گیاهان و قارچها ريال همزیستی شکل گرفته و علفهای زائد بدون نیاز به سمپاشی و بهوسیله لیزر نابود خواهند شد .
آبیاری،کاشت و برداشت ، بهصورت کاملا خودکار و با دخالت ربات ها صورت خواهد گرفت .
کیفیت و طعم میوهها بهبود یافته و میوههای گرانقیمت استوایی ، با قیمت مناسب در دسترس عموم،
قرار خواهدگرفت.
میوهها و سبزیجات در ساختمانهای بلند و چندین طبقه که سیستم نوردهی و آبیاری مجهزی دارند ، تولید خواهند شد . بهعبارتی مزارع ، باغات و گلخانههای افقی، به کارخانجات عمودی تبدیل خواهندشد.
مزارع پرورش ماهی، به کارخانجاتی به سیکل بسته تبدیل خواهندشد که در آنها ماهی از زمان نوزادی تا
هنگام بلوغ در آن حضور خواهد داشت .
همچنین ، تولید گوشت مصنوعی (بدون دخالت حیوان) افزایش یافته و پروتئین با منشاء حشرات،
جای خود را در سفره بشر، باز خواهد نمود.
در گاوداریها، شیردوشی بهصورت اتوماتیک و توسط رباتها صورت خواهدگرفت .
بهطوریکه گاوها هر زمان تمایل داشته باشند، به اطاق شیردوشی وارد شده و دوشیده میشوند .
همچنین سلامت آنها از طریق تراشههای موجود در قلاده، سنجیده میشود.
غذای دام بهصورت کاملا خودکار آمادهسازی شده و فضولات دام نیز بهصورت خودکار جمعآوری
خواهدشد .
همانطوریکه ذکر گردید ، بسیاری از فعالیتهای کشاورزی، به شهرها منتقل شده و بنابراین جمعیت روستاها کاهش یافته و زمینهای فراوانی بلا استفاده خواهد ماند.
این زمینها به مردم شهرنشین واگذار خواهد شد تا در آن بتوانند خانه دوم خود را به منظور استراحت و
کسب آرامش ، بنا نمایند.
دارو و درمان در آینده
صنعت دارو و درمان با پیشرفتهای عظیمی در آینده ، همراه خواهند بود .
در زمینه درمان ، هوش مصنوعی و کلان دادهها ، نقش بسیار اساسی خواهند داشت.
امروزه در خصوص جمع آوری دادههای بیماران مشکل خاصی وجود ندارد .
آزمایشگاههای مجهز و آزمایشات گوناگون، بهمراه دستگاههای عکسبرداری پیشرفته،
حجم عظیمی از اطلاعات دقیق بیماران را در اختیار پزشکان قرار میدهد .
مشکل اصلی در تفسیر نتایج آزمایش و تشخیص بیماری و تجویز راهحل صحیح،
خلاصه میشود.
با استفاده از کلاندادهها ، میتوان کلیه اطلاعات بیماران ، بههمراه سوابق آنها را در جای
مشخصی ذخیره نمود.
در مراحل بعدی با کمک هوش مصنوعی و الگوریتمهای مربوطه، میتوان نتایج آزمایشها
و عکسها را بهدرستی تفسیر کرد و مناسبترین تجویز را ارائه نمود.
همچنین استفاده از رباتها در پزشکی گسترش فراوانی خواهدیافت . بهطوریکه
اعمال جراحی پیچیده و دقیق بهوسیله رباتها انجام خواهدشد .
علاوه بر این ، نظارت بر علائم حیاتی بیماران بخش مراقبتهای ویژه و بررسی/ تفسیر
عکسهای بیماران، به رباتها محول خواهدشد.
در آینده شیوه درمانی اتولوگ ، گسترش قابل ملاحظهای خواهدیافت .
بهطوریکه سلولهای بیمار در آزمایشگاه، درمان شده و به بدن بازگردانده میشوند.
این سلولها مانند موتور محرک ، روند درمانی بدن را به پیش خواهند برد .
با ادامه این روند، استفاده از سلولهای بنیادین نیز رونق فراوانی خواهد یافت و این
سلولها در خدمت درمان بیماریهایی مانند درد مفاصل، نارسایی قلبی، سکتهمغزی
و آسیبهای نخاعی بهکار گرفتهخواهدشد.
جهت تولید و توزیع سلولهای بنیادین در مقیاس وسیع، نیاز به زنجیرههای تامین جدید
و دقیقی خواهیم داشت که این امر سبب ایجاد مشاغل جدیدی خواهدشد.
در حال حاضر واکسنها انسان را دربرابر بیماریهای عفونی و مسری نظیر فلجاطفال، هپاتیت
و آنفولانزا ایمن میکنند .
لکن در آینده این امر به بیماریهایی نظیر سرطان و دیابت گسترش یافته و واکسنها در این
زمینه، نقش پررنگی را بهعهده خواهند داشت .
درمانهای هدفمند ( هدف قرار دادن سلول بیمار بهجای همه سلولها ) در آینده گسترش
یافته و تنها به بیماریهایی نظیر سرطان، محدود نخواهد شد.
تصویر برداری مولکولی، در سالهای آتی عمومیت زیادی خواهد یافت و در تشخیص صحیح
بیماریها، نقش عمدهای بر عهده خواهد داشت.
این روش، ترکیبی است از روشهای عکس برداری معمول، مانند سونوگرافی، ام آر آی
با مکانیزمی جهت هدف قرار دادن سلول و یا اجزای سلول.
برشنگاری با گسیل پوزیترون، مشهورترین شیوه تصویر برداری مولکولی است که برپایه
ایزوتوپهای نشر پوزیترون قرار دارد.
صنعت انرژی ها در آینده
استفاده از سوختهایی نظیر نفت ، گاز و ذغال سنگ بهتدریج کمتر و کمتر خواهد شد.
در عوض استفاده از انرژی باد،آب و خورشید روز به روز افزایش خواهد یافت .
استفاده از انرژی هستهای ، ثابت مانده و اندکی کاهش خواهد یافت .
همچنین تکنولوژی ساخت و ماده موجود در سلولهای خورشیدی متحول خواهدشد .
بطوریکه ، نسل جدید سلولهای خورشیدی، در ابعاد بسیار کوچکتر ، قادر به تامین میزان
بیشتری انرژی خواهند بود .
بیوتکنولوژی در آینده
در آینده شاید نیاز به مطالعه مجلات گوناگون نباشد و این اقلام ، به همراه سایر مدارک و اسناد،
بر روی مغز ما بارگذاری گردند .
امروزه مححقان سعی دارند تا بین ابزارهای دیجیتالی و قشر مغزی انسان پل بزنند و در این
پروژههای زیادی تعریف شدهاست .
البته دقیقا مشخص نیست که نتیجه یکپارچهسازی جهان دیجیتال و مغز انسان چه خواهد بود .
اما واضح است که آینده زیست شناسی، به آنچه در مخیله انسان امروزی میگنجد،
محدود نخواهد بود .
ادغام پردازشهای الکترونیک و بیولوژیک، مسیرهای تازه و غیرقابل پیشبینی را در برابر
مواد جاندار و ِّبیجان، خواهد گشود .
ساخت بافتهای تازه و اندامهای داخلی قابل پیوند، شامل استخوان، تخمدان، گوش، پوست،
مثانه، عروق و ماهیچههای قلب ، در آینده، پیشرفتهای شگرفی خواهد نمود .
این مهم قطعا به همراه اتصال عصبی همراه خواهد بود . بهطوریکه الکترودهای خاصی در
مغز کاشته خواهد شد تا به کمک آنها اندامهای جدید ، از لحاظ عصبی ، به خوبی مدیریت
و کنترل شوند .
مهندسانی که احتمالا مهندسان اعضا نام خواهند گرفت، قادر خواهند بود تا سلولهای بدن
را پس از تولید ،بصورت دقیق چیدمان نمایند تا اندام مورد نظر ساخته شود .
در اینصورت ، بدن میتواند بهراحتی از شر اندامهای معیوب رها شده و صاحب اندامهای
جدید شود .
البته این شروع کار خواهد بود و در مراحل بعدی، درمانهایی برای بهبود مکانیزمهای
مولکولی سالخوردگی، ارائه خواهند شد .
بسیاری از پیشرفتهای آینده بر مبنای اصلاح ژنتیکی خواهدبود.
ابتدا بسیاری از بیماریهایی که مربوط به ساختار ژنتیک بوده، نظیر تالاسمی،حذف خواهندشد .
در مراحل بعدی تلاش میشود تا امکان ابتلا به بیماریهایی نظیر آلزایمر و نارسایی قلبی ،
از طریق اصلاح ساختار ژنتیکی، کاهش یابد.
و در نهایت تغییر در ساختار ژنومها ، با هر هدف و منظوری امکانپذیر خواهدبود .
این اهداف میتواند شامل افزایش سلامت عمومی، افزایش قدرت بدنی، افزایش
هوشهای چندگانه انسانی باشد .
یعنی همانطوریکه شما میتوانید به متخصص پوست و زیبایی مراجعه و درخواست تغییر
در فرم بینی خود را داشتهباشید، میتوانید به متخصص ژنتیک مراجعه و درخواست
تغییر در آرایش ژنتیکی خود را نمائید.
در آینده میتوان اتصال مستقیمی مابین ذهن انسان و اینترنت فراهم آورد.بدین ترتیب،
کلیه زیرساختها و دیتابیسها میتوانند بهسادگی در اختیار انسان قرار بگیرند .
ذهن ما بدون محدودیت، به کتابخانهها، ابر رایانهها و دنیای اطلاعات وصل خواهدشد.
البته این امر مخاطراتی را نیز در بر خواهد داشت .
از جمله اینکه ویروسهای رایانهای و هرزنامهها به ذهن ما هجوم خواهند آورد، که این
کوچکترین مشکل محسوب میشود .
مشکل بزرگتر آن است که پسورد ذهن ما ممکن است در اختیار گروههای خاصی قرار گیرد.
این مهم باعث تزریق اطلاعات فیلتر شده به ذهن ما و در نهایت کنترل ذهن و اعمال ما،
مطابق با سلایق گروههای مزبور خواهد شد.بهعبارتی، ذهن ما هک خواهدشد .
نهادهایی که امروزه برای دسترسی به ایمیلها، پیامکها و محتویات تلفنهای همراه ما
اصرار دارند، در آینده برای خواندن ذهن ما، نهایت سعی خود را بهکار خواهند بست .
ما در حال حاضر قادر بهساخت مغز مصنوعی نیستیم.
چراکه اطلاعات کاملی از ساختار و نحوه دقیق عملکرد سلولهای مغز ، چه بهصورت گروهی
و چه ّبهصورت انفرادی در دست نداریم.
با این حال قادریم تا زبان نورونها را بخوانیم و با برنامهنویسی، رایانه بیجان را به نورونها
متصل نماییم و این سرآغاز پیشرفتهای وسیع در سالهای پیشرو خواهدبود.
در آینده، نیاز ما به بایگانی اطلاعات، از حد فن آوریهای معمول بسیار فراتر خواهد رفت
و نیاز به ابزار جدید جهت ذخیره اطلاعات خواهیم بود .
شاید بیوتکنولوژی بتواند در این زمینه به ما کمک کند .
دیانای ، بهترین ابزار جهت ذخیره اطلاعات خواهد بود. انباری بزرگ و پر از نوارهای
مغناطیسی را میتوان با دی ان ای به اندازه یک حبه قند، جایگزین نمود .
علاوه بر این ، ماندگاری دیانای، با هیچ ابزار دیگری قابل مقایسه نیست .
دانشمندان توانستهاند دیانای مربوط به هفتصد و پنجاه هزار سال پیش را از داخل بدن
حیوانی یخزده در کانادا،بهصورت کاملا سالم، کشف نمایند.
بنابراین در آینده احتمالا بهجای هارد درایو از “دیانای درایو” ، استفاده خواهد شد .
در آینده، داروهای بیوتک، جای داروهای شیمیایی و داروهای مولکولی کوچک، نظیر
آنتی بیوتیکها را خواهند گرفت.
البته با کمک بیوتکنولوژی، نه تنها دارو، بلکه سایر موارد نظیر سوخت و مواد شیمیایی نیز،
تولید خواهدشد .
جالب اینکه علم رباتیک هم با بیوتکنولوژی ترکیب شده و صحنههای زیبا و باورنکردنی را
خلق خواهدنمود .
بطوریکه در مزارع آینده، رباتهای مجهز به پیمانههای فرآوری بیوتک آزادانه در مزارع به
خوردن علف پرداخته و علفهای خورده شده را به فرآوردههای گوناگون، نظبر سوخت،
مواد شیمیایی و دارو خواهند نمود.
ساخت مواد در آینده
مواد مورد استفاده و تکنولوژی ساخت مواد، کاملا دگرگون خواهدشد .
بطوریکه بدنه خودروهای آینده کامپوزیت حاصل از فیبرهای کربنی بوده و بیشتر به
صنایع نساجی شبیه خواهند بود تا صنایع فلزی!
این مواد بسیار محکم و در عین حال سبک بوده و محدود به صنایع خودرو سازی نخواهدبود.
بلکه کلیه صنایع را در بر خواهدگرفت و زنجیره تامین جهانی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
برای تهیه ورقهای کامپوزیت، همه چیز از الیاف کربنی شروع میشود.
این الیاف در مرحله بعدی، بهصورت رشتههای کربنیزه درمیآیند و پنجاههزار عدد از این
رشتهها، به الیاف ضخیمتری تبدیل میشوند.
این الیاف توسط ماشین آلات مخصوص،که شبیه دستگاه بافندگی است،
بهصورت ورقههایی شبیه به فرش درمیآیند.
درنهایت قسمتهای مختلف بدنه خودرو، با استفاده از این ورقها و رزین تزریقی، با کمک
رباتها و بهصورت چندلایه، ساخته خواهندشد.
ساختاری بسیار محکم و در عین حال سبک!
دیگر در کارخانههای خودروسازی از جوشکاری و صدای پرس کردن فلزات خبری نخواهدبود .
خودروهای آینده، عمدتا برقی و بدونراننده خواهند بود و مواد کامپوزیتی نیز آنها را در برابر
تصادفات احتمالی، مقاوم و ایمن خواهد نمود.
همچنین با کشف مواد جدید، ظرفیت ذخیره انرژی در باتریها افزایش یافته و خودروهای برقی میتوانند مسافت بیشتری را طی نمایند.
همچنین بسیاری از خانهها، انرژی باد و خورشید را ذخیره نموده و از شبکه سراسری برق،
جدا خواهند شد .
دستگاه چاپ سه بعدی
این دستگاه از سالها پیش بهکمک دانشمندان ساختهشده، لکن بهدلیل قیمت تمامشده بالا،
عملا قابل استفاده، نبوده است .
امروز با توجه بهپیشرفت تکنولوژی، قیمت تمامشده دستگاه چاپ سهبعدی، کاهش
قابل ملاحظهای یافته و در زمینههای گوناگون، از سرگرمی گرفته تا کاربردهای پیچیده مهندسی،
مورد استفاده قرار میگیرد.
اساس عملکرد چاپگرهای سهبعدی، ساخت اجسام بهصورت افزودن لایه به لایه
مواد اولیه میباشد.
در این ضایعات ساخت تقریبا صفر است. چراگه مواد اولیه توسط چاپگر و با دقت بسیار بالا،
به قسمتهای مورد نیاز افزوده میشود.
ناگفته پیداست که دقت و تلرانسهای ساخت، بسیار بالا بوده و طرحهای بسیار پیچیده نیز،
بهکمک این روش، قابل اجرا خواهند بود.
در آینده چاپگرهای سه بعدی به ابزار مهم تولید انبوه تبدیل خواهندشد.
حتی برخی پیشبینی میکنند که در آینده، هر خانواده در منزل چاپگر سهبعدی خواهدداشت و
با دانلود طرحهای مورد نظر از اینترنت، اجسام مورد نظر خود را تولید خواهدنمود!
صنعت بازیافت
در آینده استفاده از تکنولوژی پوشش دادن سطوح با استفاده از مواد نانو ( نانو لمینت ) افزایش
قابل ملاحظهای خواهد یافت.
جالب اینکه این پوششهای نانویی که نسبتا گرانقیمت میباشند، قابل بازیافت خواهد بود .
بنابراین صنعت بازیافت نیز، ناگزیر به پیشرفتهای سریع در آینده، خواهدبود.
همه مواد و بخصوص مواد الکترونیکی، بهسادگی بازیافت شده و مواد گرانقیمت آنها استخراج
خواهدشد و اساسا شهرها، به معادن طلای مدرن تبدیل خواهندشد .
همچنین تولید کنندگان، نسبت به چرخه عمر مواد بهکار رفته در محصولات و عدم رها سازی
آنها در طبیعت مسئول خواهند بود.
این امر با سرمایهگذاری آنها در امر آموزش همگانی و دایر نمودن مراکز مجهز بازیافت، امکانپذیر خواهدبود.
مقصد نهایی تولید
در آینده، مواد و روشهای تولید جدیدی پا به عرصه خواهندگذاشت و فرایند تولید، هرچه انعطافپذیرتر خواهدشد.
بطوریکه تولیدمیتواند کاملا بر اساس سلیقه مشتری صورتگرفته و همچنین تولید در مقیاسهای پایین، اقتصادی خواهدبود .
بههمین دلیل، کارخانهها به زادگاه خود، یعنی کشورهای پیشرفته، باز خواهندگشت.
چراکه تولیدات میباید حتیالامکان به بازار مصرف نزدیک باشد و هزینههای حمل و نقل، به
حداقل برسند.
هزینه دستمزد، سهم و اهمیت قابل توجهی را در هزینه تمام شده کالا نخواهدداشت .
چراکه، بسیاری از کارهای تکراری، توسط رباتها انجام خواهدشد.
بنابراین لزومی ندارد که جهت بهرهمندی از دستمزد پایین، برندها کارخانه خود را در چین بنا
کنند. بلکه این کارخانجات مکانیزه و تمام اتوماتیک، میتواند در هر نقطه از کشورهای غربی،
ساختهشوند.
فن آوریهای نظامی در آینده
امروزه فن آوریهای نظامی آنچنان پیشرفت نمودهاند که تکتیراندازها میتوانند هدفی را
در فاصله 2500 متری، مورد اصابت گلوله قرار دهد.
درآینده، گلولهها بصورت هدایت شونده خواهند بود.
بهطوریکه، تجهیزات شلیک گلوله، بر روی پهبادهای پیشرفته نصب شده و عملیات شلیک به هدف را بصورت دقیق انجام میدهند.
گلوله در میانه راه میتواند مسیر خود را اصلاح نموده و دقیقا به هدف برخورد نماید.
در این حالت، گلوله میتواند مسیرهای غیر مستقیم را طی نموده و لزومی به نشانهگیری مسیرهای صرفا مستقیم، وجود ندارد.
از طرف دیگر، تجهیزات سربازان هرچه سبکتر و پیشرفتهتر خواهد شد و تمهیدات خاصی برای محافظت از جان سربازان،بهکار گرفته خواهدشد.
بهطوریکه هماکنون طرحهای متعددی در خصوص ساخت تجهیزات ضدگلوله سبک برای سربازان، مطرح میباشد.
علاوه براین، درآینده روباتها بسیاری از وظایف سربازان را برعهده خواهند گرفت و بسیاری از هواپیماهای جنگی، بهصورت بدون سرنشین ساخته خواهند شد.
این مطلب خود منشاء بروز مشکلاتی خواهدشد. درصورتیکه رباتها راسا عمل کرده و اقدام به
گشودن آتش نمایند و در این میان به غیر نظامیان آسیب وارد شود، تکلیف چیست؟
چراکه نمیتوان رباتها را به جنایت علیه بشریت متهم نمود.
همین امر، میتواند مجوزی به کشورها بدهد تا بیمحابا و بدون ترس از عواقب اعمال خود،
به هر صورتی که صلاح میدانند عمل نموده و آسیبهای جدی به اهداف غیرنظامی وارد نمایند.
از طرف دیگر در آینده، تکنولوژی ساخت موشکهای دقیق و نقطهزن، پیشرفتهای زیادی نموده و در اختیار بسیاری از کشورها، قرار خواهد گرفت.
موشکهایی که میتوانند بهسادگی، موانع را پشت سر گذاشته و به هدف برخورد کنند و حتی در مقابل آتش مقابل، جاخالی بدهند.
همین امر شاید باعث شود کشورها هزینههای سنگین خود را جهت ساخت ناوها و ابرناوها متوقف نموده و بیشتر در خصوص ساخت زیردریاییهای پیشرفته، سرمایه گذاری نمایند.
چراکه تاسیسات زیر آب، نسبت به شناورها، از آسیب پذیری کمتری برخوردار میباشند.